نحوه انبارداری چوب ترمو

ویژگی‌های چوب ترمو و چرا انبارداری مهم است

چوب ترمو یا ترمووود یکی از بادوام‌ترین و زیباترین انواع چوب فرآوری‌شده است که این روزها در نما، محوطه، آلاچیق، کف‌پوش، سونا و حتی فضای داخلی به‌کار می‌رود. اما چیزی که خیلی‌ها نمی‌دانند این است که ماندگاری و کیفیت چوب ترمو فقط به فرآیند تولید آن بستگی ندارد؛ بخش مهمی از دوام واقعی این چوب، به شیوه انبارداری آن مربوط می‌شود.

بیایید اول کمی درباره ویژگی‌های ترمووود حرف بزنیم تا بفهمیم چرا باید در نگهداری آن وسواس بیشتری به خرج داد.

ویژگی‌های چوب ترمو

۱. مقاومت بالا در برابر رطوبت

در فرآیند ترمو، چوب در دمای ۱۸۰ تا ۲۲۰ درجه حرارت می‌بیند. همین باعث می‌شود رطوبت داخلی آن تا حد زیادی کاهش پیدا کند. نتیجه؟
چوب ترمو کمتر دچار تورم، انقباض و قارچ‌زدگی می‌شود.

۲. دوام فوق‌العاده در برابر پوسیدگی

چون قندهای چوب در فرآیند حرارتی تجزیه می‌شوند، محیط مناسبی برای رشد باکتری و کپک باقی نمی‌ماند. به همین دلیل ترمووود نسبت به چوب طبیعی خیلی دیرتر دچار پوسیدگی می‌شود.

۳. ثبات ابعادی

یکی از بهترین ویژگی‌هایی که همه عاشقش هستند!
چوب ترمو در برابر تغییرات دما یا رطوبت، کمتر دچار تاب برداشتن، ترک خوردن یا پیچ خوردن می‌شود. این یعنی برای نما و فضاهای باز یک انتخاب بی‌نقص است.

۴. وزن کم‌تر

به دلیل خروج رطوبت و رزین‌ها، ترمووود نسبت به چوب خام سبک‌تر است. این ویژگی در حمل‌ونقل و اجرا کمک بزرگی محسوب می‌شود.

۵. رنگ زیبا و یکنواخت

ترمو شدن چوب، رنگ آن را به سمت قهوه‌ای عمیق و جذاب می‌برد که ظاهری لوکس و طبیعی ایجاد می‌کند. همین رنگ، دلیل محبوبیت آن در طراحی‌های مدرن است.

چرا انبارداری چوب ترمو مهم است؟

درست است که چوب ترمو مقاوم‌تر از سایر چوب‌هاست، اما ضد آسیب نیست! و اگر در انبارداری آن اصول رعایت نشود، به‌سرعت کیفیت خود را از دست می‌دهد. دلایلش را با هم مرور کنیم:

۱. جذب مجدد رطوبت

بزرگ‌ترین خطر برای ترمووود همین است.
اگر چوب ترمو در محیط مرطوب یا روی زمین خیس قرار بگیرد، رطوبت را مجدداً جذب می‌کند و این یعنی:

• تورم

• تغییر ابعاد

• تغییر رنگ

• کاهش مقاومت

یعنی تمام زحماتی که در فرآیند ترمو کشیده شده، از بین می‌رود.

۲. تاب برداشتن و پیچ خوردن

اگر چوب‌ها به‌صورت نامنظم روی هم قرار بگیرند یا تهویه مناسب وجود نداشته باشد، احتمال تاب‌دار شدن آن‌ها بالا می‌رود—به‌ویژه اگر زیر نور مستقیم آفتاب باشند.

۳. تغییر رنگ ناشی از نور UV

چوب ترمو زیر نور آفتاب یا نور شدید انبار به‌مرور به خاکستری متمایل می‌شود. البته این تغییر رنگ طبیعی است، اما اگر چوب برای نما تهیه شده باشد، ممکن است ظاهرش قبل از نصب خراب شود.

۴. ایجاد کپک روی بسته‌های خیس

اگر بسته‌بندی‌ها خیس شوند و تهویه کافی وجود نداشته باشد، روی سطح چوب ممکن است کپک سطحی ایجاد شود. این کپک به ساختار چوب آسیب نمی‌زند، اما ظاهر آن را خراب می‌کند.

۵. کاهش کیفیت برای نصب

چوب ترمو اگر اصولی نگهداری نشود، زمان نصب مشکلاتی مثل:

• فاصله نامنظم

• عدم هم‌سطح شدن

• نیاز به برش بیشتر

ایجاد می‌کند و کیفیت پروژه را پایین می‌آورد.

در یک جمله:
ترمووود فقط وقتی “ترمووود واقعی” باقی می‌ماند که درست نگهداری شود.

شرایط محیطی ایده‌آل برای انبارداری چوب ترمو

۱. رطوبت نسبی کنترل‌شده (۴۵ تا ۶۵ درصد)

چوب ترمو در فرآیند حرارتی، رطوبت داخلی خود را از دست داده و به تعادل جدیدی می‌رسد. اگر در محیط بسیار مرطوب نگهداری شود، دوباره رطوبت جذب کرده و:

• تغییر ابعاد می‌دهد

• سنگین‌تر می‌شود

• احتمالا سطح آن کپک می‌زند

بنابراین بهترین رطوبت محیط برای انبار ۴۵ تا ۶۵٪ است. این بازه دقیقاً همان نقطه‌ای است که چوب کمترین واکنش را نسبت به آب و هوای اطراف نشان می‌دهد.

۲. دمای معتدل (۱۵ تا ۲۵ درجه)

دمای خیلی بالا باعث خشک شدن بیش از حد چوب شده و ممکن است ترک‌های ریز ایجاد کند. دمای خیلی پایین هم باعث چگالش و نشست بخار آب روی بسته‌ها می‌شود.
بنابراین بهترین دما برای انبار چوب ترمو ۱۵ تا ۲۵ درجه سانتی‌گراد است.

۳. تهویه مناسب و جریان هوا

انبار چوب باید نفس بکشد!
هوای راکد باعث تجمع رطوبت و ایجاد کپک سطحی می‌شود. وجود فن، دریچه‌های هوای باز، یا سیستم تهویه اتوماتیک کمک می‌کند چوب همیشه در تعادل رطوبتی بماند.

تهویه مناسب باعث می‌شود:

• سطح چوب خشک بماند

• کپک تشکیل نشود

• رطوبت انبار ثابت بماند

• بسته‌ها بوی نامطبوع نگیرند

۴. دوری از نور مستقیم خورشید و UV

نور UV دشمن ظاهر چوب ترموست.
اگر چوب در معرض نور مستقیم قرار بگیرد:

• رنگش به خاکستری متمایل می‌شود

• سطح آن ناهماهنگ و لکه‌دار می‌شود

بنابراین محل انبار باید سرپوشیده و فاقد نور مستقیم خورشید باشد یا از روکش UV برای پوشاندن بسته‌ها استفاده شود.

۵. محیط کاملاً خشک و دور از سطح خیس

زمین بتنی خیس، خاک مرطوب و حتی کف‌سازی نامناسب می‌تواند رطوبت را به بسته‌های چوب منتقل کند.

بهترین حالت این است که:

• کف انبار بتن خشک یا کف‌پوش صنعتی باشد

• بسته‌ها حداقل ۱۰ تا ۱۵ سانتی‌متر از زمین فاصله داشته باشند

• از پالت خشک چوبی یا بلوک‌های پلاستیکی استفاده شود

۶. عدم تماس با دیوار یا منابع رطوبتی

چوب نباید به دیوارهای انبار بچسبد، مخصوصاً اگر دیوار بتنی باشد.
فاصله استاندارد:

• ۱۰ تا ۲۰ سانتی‌متر از دیوارها

این فاصله باعث گردش هوا و جلوگیری از انتقال رطوبت می‌شود.

۷. انبار بدون آلودگی شیمیایی

انبار داری باید به‌گونه‌ای باشد که چوب در کنار مواد زیر قرار نگیرد:

• رنگ‌های صنعتی

• مواد اسیدی

• مصالح مرطوب

• پاک‌کننده‌های قوی

بخارات این مواد می‌تواند روی سطح چوب تأثیر منفی بگذارد.

۸. جلوگیری از ورود باران، برف و شبنم

اگر انبار نیمه‌باز باشد باید موارد زیر رعایت شود:

• سقف عایق

• پرده‌های محافظ

• روکش ضدباران روی بسته‌ها

چوب ترمو در برابر آب مقاوم است، اما تماس طولانی‌مدت با رطوبت محیطی انبار غیر استاندارد باعث تغییرات ابعادی می‌شود.

۹. سطح صاف و بدون شیب

این موضوع باعث می‌شود بسته‌ها هنگام انبار شدن:

• فشار اضافی نبینند

• تاب برندارند

• روی هم لیز نخورند

۱۰. حداقل لرزش و ضربه

نباید چوب ترمو را در انبارهایی که:

• ماشین‌آلات سنگین در حال کارند

• کف لرزش زیاد دارد

نگهداری کرد.
لرزش‌های مداوم باعث ایجاد ترک سطحی می‌شود.

نحوه چیدمان صحیح بسته‌های چوب ترمو

چیدمان درست بسته‌ها می‌تواند عمر چوب را تا چند سال افزایش دهد و از تاب‌برداشتن، ترک خوردن یا نفوذ رطوبت جلوگیری کند. پس بیایید ببینیم بسته‌ها چطور باید قرار بگیرند.

۱. بسته‌ها باید کاملاً تراز و هم‌سطح باشند

اگر حتی یکی از بسته‌ها روی سطح ناهموار قرار بگیرد، وزن بسته‌های بالایی باعث می‌شود:

• الوارها تاب بردارند

• لبه‌های چوب فشار بیش از حد ببینند

• بسته‌ها به‌مرور ناصاف شوند

بنابراین:

✔ چیدمان باید روی پالت یا بلوک‌های تراز
✔ با حداقل ۳ تا ۴ نقطه اتکا
✔ و با فاصله مساوی انجام شود

۲. استفاده از پالت استاندارد (۱۰–۱۵ سانتی‌متر ارتفاع)

پالت‌ها مهم‌ترین نقش را در جلوگیری از جذب رطوبت زمین دارند.

ویژگی‌های پالت مناسب:

• کاملاً خشک

• بدون شکستگی

• مقاوم و یکپارچه

• ارتفاع ۱۰ تا ۱۵ سانتی‌متر

• تحمل وزن حداقل ۱ تن

چرا پالت مهم است؟
چون چوب ترمو اگر مستقیم روی زمین گذاشته شود، رطوبت را از کف جذب می‌کند و این یعنی تغییر شکل، باد کردن و کاهش کیفیت.

۳. فاصله بین لایه‌های چوب (در صورت چیدمان باز)

اگر چوب‌ها به‌صورت باز (بدون پک کارخانه) چیده می‌شوند:

• باید چوب‌های فاصله‌گذار (فاصله‌زن) بین هر لایه قرار گیرد.

• فاصله‌زن‌ها باید دقیقاً روی هم و به‌صورت کاملاً عمودی قرار گیرند.

این کار باعث:

• جریان هوای یکنواخت

• عدم تغییر فرم چوب

• خشک ماندن سطح چوب

می‌شود.

۴. قرارگیری افقی، نه عمودی

بسته‌های ترمووود همیشه باید افقی قرار بگیرند.
چرا؟

چون ایستاده نگه داشتن باعث:

• فشار نقطه‌ای

• پیچ‌خوردگی

• تاب‌برداشتن

می‌شود.

۵. عدم قرار دادن وسایل سنگین روی بسته‌ها

چوب ترمو ساختار سبک‌تری نسبت به چوب خام دارد و فشار بیش از حد باعث می‌شود:

• به مرور خم شود

• ساختارش ضعیف شود

• نصب آن در آینده سخت‌تر گردد

بنابراین هرگز:

✘ مصالح ساختمانی
✘ ابزارهای آهنی
✘ بسته‌های دیگر چوب

روی بسته‌های ترمو قرار ندهید.

اصول تهویه صحیح انبار ترمووود

تهویه از مهم‌ترین بخش‌های نگهداری چوب ترمو است. حتی بهترین چوب‌ها هم بدون تهویه درست، کیفیت خود را از دست می‌دهند.

۱. گردش هوا باید دائم و ملایم باشد

تهویه نباید به‌شکل ناگهانی یا بسیار سرد/گرم باشد.
هوای ملایم باعث می‌شود چوب:

• رطوبت اضافه جذب نکند

• دچار ترک نشود

• کپک نگیرد

۲. وجود دریچه ورودی و خروجی هوا

برای انبارهای بزرگ لازم است:

• یک دریچه یا فن برای ورود هوای تازه

• یک خروجی برای خروج هوای مرطوب

جریان باید یک‌طرفه و دائم باشد.

۳. پرهیز از تهویه بسیار سرد یا بسیار گرم

بعضی انبارداران فکر می‌کنند چوب ترمو چون خشک است باید در محیط کاملاً سرد نگه‌داری شود.
اما این یک اشتباه بزرگ است.

سرما باعث:

• چگالش بخار آب

• شبنم‌زدگی بسته‌ها

• جذب رطوبت سطحی

می‌شود.

حرارت بالا هم باعث:

• خشک شدن بیش از حد

• ایجاد ترک

• شکننده شدن چوب

می‌شود.

۴. جلوگیری از تهویه مستقیم روی بسته‌ها

دمیدن مستقیم هوا (مثلاً از کولر یا فن صنعتی) باعث:

• خشک شدن سریع

• تاب برداشتن

• ترک خوردن چوب

می‌شود.

هوای انبار باید به‌صورت پخش‌شده جریان یابد.

۵. فاصله مناسب بسته‌ها از یکدیگر

برای گردش هوا:

• بین هر بسته باید ۵ تا ۱۵ سانتی‌متر فاصله باشد.

• بسته‌ها نباید به هم چسبیده باشند.

این فاصله باعث می‌شود:

• رطوبت بین بسته‌ها حبس نشود

• جریان هوا کامل انجام شود

• خطر کپک به صفر برسد